اخبار گیلان

حفر ۷۰ چاه عمیق؛ راه‌حل یا فاجعه زیست‌محیطی؟/ دست‌درازی به طبیعت، بازی با آینده

اسرار امروز. ریحانه خوشحال . شورای شهر تهران از حفر 70 چاه عمیق برای تامین آب آشامیدنی در تابستان خبر داد آنهم در شرایطی که بحران کم‌آبی به یکی از معضلات اصلی کشور تبدیل شده است/ تصمیم سازمان آب برای حفر ۷۰ چاه عمیق ۲۵۰ متری در تهران، نگرانی‌های زیادی را برانگیخته است/ این اقدام، اگرچه با هدف تأمین آب شرب پایتخت صورت می‌گیرد، اما پیامدهای ویرانگری برای منابع آبی زیرزمینی و محیط‌زیست خواهد داشت/ خشکاندن چاه‌ها برای تأمین آب؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اسرار امروز؛ طبق گفته‌های مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، این چاه‌های جدید می‌توانند سایر چاه‌های موجود را از کار بیندازند. به‌عبارت دیگر، با دست خود، منابع آبی زیرزمینی را تخلیه خواهیم کرد. این در حالی است که سفره‌های آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق کشور به حد بحران رسیده‌اند و برداشت بی‌رویه از آن‌ها می‌تواند منجر به نشست زمین و تخریب اکوسیستم شود.

آیا راه بهتری وجود ندارد؟
به‌جای حفر چاه‌های عمیق، چرا به فکر اصلاح الگوی مصرف آب،  جلوگیری از هدررفت شبکه انتقال و استفاده از منابع جایگزین نظیر تصفیه و شیرین‌سازی آب‌های نامتعارف نیستیم؟ چرا راه‌حل‌های کوتاه‌مدت و پرخطر، جایگزین سیاست‌های پایدار و علمی شده‌اند؟

حفر بی‌رویه چاه‌های عمیق، همان سیاست مخربی است که در بسیاری از نقاط کشور باعث بحران آب شده است. نتیجه این روند چیزی جز تخلیه منابع زیرزمینی، فرونشست زمین، از بین رفتن پوشش گیاهی و تشدید بحران‌های زیست‌محیطی نخواهد بود.
با توجه به این شرایط، انتظار می‌رود که مسئولان عالی کشور به هشدارهای کارشناسان توجه کرده و مانع از اجرای چنین تصمیمات شتاب‌زده و غیرکارشناسی شوند. آینده تأمین آب تهران نیازمند مدیریت علمیست، نه تصمیمات مقطعی و پرخطر ...

در دنیای کنونی واقفیم که حفر چاه‌های عمیق و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی می‌تواند منجر به فرونشست زمین، رانش و ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین شود.

برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی باعث کاهش سطح آب شده و خلأهایی در بین ذرات خاک و سنگ ایجاد می‌کند.
وقتی آب موجود در حفره‌های خاک تخلیه شود، خاک فشرده شده و این فشردگی درلایه‌های زمین موجب نشست زمین می‌شود
و در مناطق شیب‌دار، کاهش آب زیرزمینی موجب ناپایداری شیب‌ها و رانش زمین می‌شود.

نمونه‌هایی از این پدیده در دشت‌های مرکزی ایران، تهران، اصفهان و کرمان مشاهده شده که باعث خسارت به ساختمان‌ها، جاده‌ها و زیرساخت‌های شهری شده است. راه‌حل این مشکل مدیریت صحیح منابع آب، جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز و افزایش تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها است.

راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدت
این مشکلی نیست که برای حل مقطعی آن دست به نابودی محیط زیست زد بلکه نیاز به راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت از جمله
مدیریت بهینه مصرف آب
اعمال محدودیت مصرف در بخش‌های پرمصرف مانند کشاورزی و صنعت
فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف آب خانگی
جلوگیری از هدررفت آب
تعمیر و نوسازی شبکه انتقال و توزیع آب
کاهش نشت آب در لوله‌ها و کانال‌های انتقال
برداشت بهینه از منابع آب جایگزین
بارورسازی ابرها
اجرای برنامه‌های بارورسازی برای افزایش میزان بارندگی در مناطق خشک
مدیریت ذخایر آبی در سدها
کنترل دقیق‌تر خروجی آب از سدها
اولویت‌بندی استفاده از آب برای مصارف ضروری
راهکارهای بلندمدت:
توسعه فناوری‌های نوین آب
سرمایه‌گذاری در نمک‌زدایی از آب دریا
استفاده از فناوری‌های جدید تصفیه و بازیافت آب
اصلاح الگوی کشت در کشاورزی
جایگزینی محصولات کم‌آب‌بر
توسعه روش‌های نوین آبیاری مثل قطره‌ای و هوشمند
افزایش پوشش گیاهی و احیای منابع آب زیرزمینی
کاشت درختان و گیاهان مقاوم به خشکی
جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و مراتع
مدیریت تغییرات اقلیمی و حفظ منابع آبی
اجرای سیاست‌های زیست‌محیطی برای کاهش گرمایش زمین
کاهش استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی
اصلاح سیاست‌های کلان مدیریت آب
اجرای طرح‌های جامع مدیریت منابع آب
افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آبی می باشد.

 

گفتنیست موفقیت در این زمینه، نیازمند همکاری دولت، بخش خصوصی و مردم است و اجرای هم‌زمان این راهکارها می‌تواند به بهبود وضعیت کم‌آبی و افزایش ذخایر سدها کمک کند.
با توجه به این حجم از کم ابی که از مدتها قبل و بلکه سالها قبل اعلام شده بود باور کردن ابرها میتوانست کمک شایان تئجه ای در این زمینه داشته باشد.

با توجه به اخبار اخیر درخصوص ناموفق بودن ابرهای باران زا بهتر بودن از کمک کشورهای موفق در این زمینه بهرمند میسدیم تا در این وضعیت بهرانی در تلاطم نباشیم.

 

همانند کشور چین که یکی از پیشروترین کشورها در بارور کردن ابرها است. این کشور پروژه‌های گسترده‌ای را برای تغییر الگوهای بارندگی به‌ویژه در مناطق خشک مانند تبت، سین‌کیانگ و مناطق شمالی اجرا کرده است. برنامه "Tianhe" (رودخانه آسمانی) یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های کنترل آب‌و‌هوایی در جهان است.

2. امارات متحده عربی
امارات از تکنیک‌های بارور کردن ابرها برای افزایش بارندگی در مناطق بیابانی استفاده کرده است. این کشور با استفاده از هواپیماهای ویژه نمک‌هایی مانند یدید نقره و سایر ترکیبات را در ابرها تزریق می‌کند. همچنین اخیراً تحقیقاتی درباره استفاده از فناوری‌های جدید مانند تحریک الکتریکی ابرها انجام داده است.

3. آمریکا
آمریکا از بارورسازی ابرها برای مدیریت منابع آبی در ایالت‌هایی مانند کالیفرنیا، کلرادو، و آریزونا استفاده کرده است. این تکنیک معمولاً برای افزایش میزان برف در کوهستان‌های غربی جهت تأمین منابع آبی در تابستان اجرا می‌شود.

4. هند
هند در برخی ایالت‌های خشک مانند ماهاراشترا و کارناتاکا پروژه‌هایی برای افزایش بارندگی از طریق بارور کردن ابرها اجرا کرده است. هدف این برنامه‌ها کاهش تأثیر خشکسالی و تأمین آب برای کشاورزی بوده است.

5. استرالیا
استرالیا در ایالت ویکتوریا و تاسمانی از این فناوری برای افزایش بارندگی و کاهش اثرات خشکسالی استفاده کرده است. این کشور برای مدیریت منابع آبی از این روش در کنار سایر تکنیک‌های حفاظت از آب استفاده می‌کند.

در پایان باید گفت: بارور کردن ابرها می‌تواند میزان بارندگی را در شرایط خاصی افزایش دهد، اما راه‌حلی قطعی برای حل مشکل کم‌آبی نیست. کشورهای موفق معمولاً از این روش در کنار مدیریت پایدار منابع آبی و فناوری‌های پیشرفته تصفیه و بازیافت آب بهره می‌برند.

آقایان مسئول اگر در بارورسازی ابرها موفقیت چشمگیری نداریم؛ سریعترین راه کمک گرفتن از کشورهای موفق و سرمایه گذاری در فناوری های نوین بارور سازی  است پس تا دیرتر نشده و با بحران دیگری درگیر نشده ایم اقدامات لازم را مبذول دارید....
بارالهاا بر صبر ما بیفزااا...